Wstęp
Dla pewnego usystematyzowania ważnym jest aby rozróżnić prawa skazanego tj. osobę która odbywa wyrok pozbawienia wolności w zakładzie karnym, od praw osoby wobec, której sąd zdecydował o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. Możliwości kontaktowania się skazanych oraz tymczasowo aresztowanych różnią się od siebie i podlegają licznym odmiennym ograniczeniom.
Kontakt telefoniczny ze skazanym
Skazany co najmniej raz w tygodniu ma prawo do skorzystania z telefonu na własny koszt lub na koszt rozmówcy w sposób i w terminach ustalonych w porządku wewnętrznym obowiązującym w zakładzie karnym.
W praktyce określenie „co najmniej raz w tygodniu” oznacza, że skazany może wykonać połączenie 1 raz w tygodniu, które trwa maksymalnie 5 minut. Zakłady karne są uprawnione by ustalić wewnętrzny porządek szerzej. W praktyce jednak rzadko zdarza się by zakład karny umożliwił skazanym wykonywanie połączeń telefonicznych w większej liczbie dni lub przez dłuższy czas.
Skazany ma, także co najmniej raz w tygodniu prawo do kontaktu telefonicznego ze swoim obrońcą.
WAŻNE! Połączenia te nie podlegają kontroli oraz nie są ograniczone czasowo. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeżeli wyznaczone terminy czynności procesowych wskazują na konieczność niezwłocznego skorzystania z telefonu, dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego udziela zgody na kontakt poza terminami ustalonymi w porządku wewnętrznym obowiązującym w zakładzie karnym lub areszcie śledczym.
Warunkiem skorzystania przez skazanego z telefonu do kontaktu z adwokatem jest uprzednie poinformowanie na piśmie dyrektora zakładu karnego lub aresztu śledczego przez adwokata o jego numerze telefonu, pod którym można nawiązać z nim kontakt.
Widzenie ze skazanym
Widzenie jest prawem skazanego i dotyczy zarówno widzeń z osobami bliskimi oraz widzeń ze swoim adwokatem. Widzenie co do zasady trwa 60 minut i można skorzystać z 1 widzenia w ciągu dnia. Liczba widzeń w danym miesiącu zależy od tego w jakiego rodzaju zakładu karnego skazany przebywa. Widzenia odbywają się pod nadzorem funkcjonariusza, w sposób umożliwiający bezpośredni kontakt skazanego z osobą odwiedzającą, przy oddzielnym stoliku.
WAŻNE! Widzenie z adwokatem odbywa się bez nadzoru funkcjonariusza oraz nie podlega ograniczeniom czasowym.
Kontakt telefoniczny z tymczasowo aresztowanym
W przeciwieństwie do skazanych tymczasowo aresztowany, co do zasady nie może korzystać z możliwości wykonywania połączeń telefonicznych.
Należy jednak wystąpić ze stosownym wnioskiem o możliwość wykonywania połączeń przez tymczasowo aresztowanego z określoną osobą. Organ (często prokurator), do którego dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany wydaje zarządzenie na korzystanie z telefonu, chyba że zachodzi uzasadniona obawa, że zostanie ona wykorzystana:
- w celu bezprawnego utrudniania postępowania karnego,
- do popełnienia przestępstwa, w szczególności podżegania do przestępstwa.
Na zarządzenie o odmowie wyrażenia zgody na korzystanie z samoinkasującego aparatu telefonicznego albo o jej cofnięciu tymczasowo aresztowanemu przysługuje zażalenie do sądu, do którego dyspozycji pozostaje. Zażalenie na zarządzenie prokuratora rozpoznaje prokurator nadrzędny.
Ważne! Tymczasowo aresztowany może korzystać co najmniej raz w tygodniu, w terminach ustalonych w porządku wewnętrznym obowiązującym w areszcie śledczym, z samoinkasującego aparatu telefonicznego do kontaktu z obrońcą. Warunkiem skorzystania przez tymczasowo aresztowanego z samoinkasującego aparatu telefonicznego do kontaktu z adwokatem, jest uprzednie poinformowanie na piśmie dyrektora aresztu śledczego przez adwokata, o swoim numerze telefonu, pod którym można nawiązać z nią kontakt.
Widzenie z tymczasowo aresztowanym
Zasadą jest, że tymczasowo aresztowany ma prawo do porozumiewania się z obrońcą, Widzenie to możliwe jest jednak dopiero po wydaniu stosownego zarządzenia o zgodzie na widzenie przez organ, do którego dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany. Wniosek o zgodę na widzenie może dotyczyć, także widzenia z innymi osobami.
Odmowa wyrażenia zgody na widzenie, może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że widzenie zostanie wykorzystane:
- w celu bezprawnego utrudnienia postępowania karnego,
- do popełnienia przestępstwa, w szczególności podżegania do przestępstwa.
Na zarządzenie o odmowie wyrażenia zgody na widzenie tymczasowo aresztowanego z osobą najbliższą, tymczasowo aresztowanemu oraz ubiegającej się o widzenie osobie dla niego najbliższej przysługuje zażalenie do sądu, do którego dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany. Zażalenie na zarządzenie prokuratora rozpoznaje prokurator nadrzędny.
Kontrola korespondencji skazanego i tymczasowo aresztowanego
Korespondencja skazanego pozbawionego wolności, co do zasady podlega cenzurze i nadzorowi.
WAŻNE! Korespondencja skazanego ze swoim adwokatem nie podlega cenzurze, nadzorowi oraz zatrzymaniu i powinna być bezzwłocznie przekazywana do adresata. Cenzurze nie podlega, także korespondencja skazanego prowadzonej z organami ścigania, wymiaru sprawiedliwości i innymi organami państwowymi, organami samorządu terytorialnego, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Dziecka, organami powołanymi na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczących ochrony praw człowieka oraz przedstawicielem niebędącym adwokatem ani radcą prawnym, który został zaaprobowany przez Przewodniczącego Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do reprezentowania skazanego przed tym Trybunałem.
Warto wspomnieć, że odmiennie kształtuje się sytuacja kontroli korespondencji obrońcy z tymczasowo aresztowanym. Jak wskazuje procedura karna jeżeli wymaga tego dobro postępowania przygotowawczego, prokurator, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, może również zastrzec kontrolę korespondencji podejrzanego z obrońcą.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w tej lub podobnej sprawie, skontaktuj się ze mną pod numerem +48 537 230 390 lub mailowo: kancelaria@sienkoipartnerzy.pl.
Zdecydowanie warto skonsultować swoją sprawę z adwokatem, który posiada doświadczenie w danego rodzaju sprawach. Z przyjemnością pomogę Ci zrozumieć wszelkie zagadnienia związane z Twoją sprawą.
Pozdrawiam,
Adwokat Piotr Sieńko
